" Krwawa Niedziela " w Bydgoszczy - 3 września 1939

[Hrab]

Do zapoznania;

http://express.bydgoski.pl/152640,Polac ... wieci.html

Będzie nagonka.

Nie będzie nagonki. Rzeczowo trzeba. Jak Putin o Krymie . O Jastrzębskim ładnie jest tam napisane (pod tym linkiem) w formie laurki (ten niby życiorys zawodowy). Składny prawie jak epitafium. Epitafium zawsze pomija pewne fakty. Musi być krótkie i zwięzłe. Dla mnie nie będzie nigdy autorytetem zawodowy, etatowy kronikarz KW PZPR, historyk partii - przewodniej siły narodu. Przemilczenie to też manipulacja. Przykro mi, podobny stosunek mam do tzw. "grubej kreski". Zaliczam się do zwolenników "komunizmu warstwowego". Pojęcie chyba, mam nadzieję, jeszcze dość znane.
Słowo profesor nie wywołuje u mnie odruchu Pawłowa: profesor = autorytet = ślinię się. Zawsze warto pomyśleć i rozejrzeć się zanim się wdepnie.
Co do gilotyny - wkleiłem zdjęcie z 1926 roku (podpisane), więc sama data mówi, że jest to zdjęcie tylko dla pokazania konstrukcji typowej niemieckiej gilotyny wraz z ekipą wykonującą wyrok i fabuła zdjęcia nie ma związku z tematem. Zdjęcia gilotyn tej samej konstrukcji, które zachowały się po drugiej wojnie są tylko fotkami z muzeów bez facetów w czerni. Mało ciekawe.

[krzysztof drozdowski]

Wspomniana książka raczej odbiła się czkawkom profesorowi. W jednym z numerów Zapisek historycznych znalazła się świetna recenzja tej publikacji napisana przez Przemysława Olstowskiego. Część książki o tajnej grupie z 62 PP jest wyssana z palca.

[seth]

Pierwszy rozsądny głos w dyskusji Dziękuję. Profesor Jastrzębski trochę odpłynął w stronę tzw. wołoszańszczyzny. Ewolucja jego ustaleń i wniosków zaczyna być mało prawdopodobna, vide spisek w 62 PP.

[BYDZIAK 1958]

Natrafiłem nie dawno na takie zdjęcie w necie. Myślę, że może wzbogacić temat.

[Maciej Kulesza]

PKF
25/45
Tytuł pełny: Uroczystości związane z obchodami związanymi z rocznicą krwawej niedzieli w Bydgoszczy
Data wydania: 1945-09-17
http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4559
Interesująca są zdjęcia pokazujące wschodnią pierzeję Starego Rynku.

[seth]

Ciekawy film. Komentarz do zdjęć również. Zginęło 10 tysięcy Polaków, a z jednej dzielnicy nie ocalał prawie nikt. Trudno się dziwić takim komentarzom tuż po wojnie. Do dziś borykamy się za to z obiektywną oceną strat, oraz wydarzeń z 3-4 września 1939.
10 maja 1947 Stary Rynek stał się scenerią uroczystości pogrzebowych na znacznie większą skalę, jak te widziane w kronice.

[BYDZIAK 1958]

Natrafiłem (na stronie EB), na takie zdjęcie z opisem i pytanie o identyfikację. Myślę, że tutaj, dzięki Waszej wiedzy, ta zagadka może być rozwiązana.
http://express.bydgoski.pl/301183,Kto-w ... jecie.html

[seth]

Jakby nie patrzeć Erenhaim przy ulicy Zaświat to nie jest. Tym bardziej Dolina Śmierci, co już zostało jednoznacznie wykluczone.

Na pewno mamy tu regularny cmentarz. Groby w rzędach, uformowane, ozdobione jedliną z owalnymi tabliczkami imiennymi u wezgłowia. Wygląda na niemiecką robotę i miejsce pochówku lokalnych Volksdeutschów.

Miejsce jest dosyć charakterystyczne a ilość grobów sugeruje większe miejscowości nawet na terenie Wielkopolski, np. Obornikach, tam pochowano aż 110 Niemców.

Trzeba będzie poszukać, może wspólnymi siłami coś się uda ustalić.

[seth]

Jest takie jedno zdjęcie którego lokalizacja może być trudna. Przedstawia akcję pacyfikacyjną przeprowadzoną na Szwederowie przez oddział Luftwaffe. Szukano broni, zatrzymywano podejrzanych o udział w 'Krwawej Niedzieli". Może komuś uda się dokładnie ustalić to miejsce.

[Drzewol]

Zdjęcie z jednego z portali aukcyjnych. Treść tabliczki prawie w całości czytelna, problemem dla mnie są jedynie... personalia pochowanej osoby - Johannes Beck (?) ...
Dwojga imion? Dwojga nazwisk? Jakoś nie mogę tego dopasować do listy ofiar z 3 września podanej w książce pod red. Chincińskiego.

[seth]

Też sprawdziłem. Żadnego Johannesa urodzonego 8 grudnia 1920 nie ma.

[seth]

Niemieckie służby propagandowe miały nieograniczone pole do popisu. Czytając niemieckie fora zadziwia mnie jednomyślność w kłamstwie dotyczącym wydarzeń bydgoskich. U nas jest z goła inaczej. Nieustannie walczę z mitem, mitem który stworzyli Niemcy. Polacy w roku 1945 zaprzeczyli całości. A to wcale nie ułatwia sprawy.


Na innym forum napisałem o pewnym zdjęciu. Całość została opatrzona takim tytułem;

Glinki- czyli historia pewnego zdjęcia


"7 września przybyli do miasta dziennikarze z U.S.A, Szwecji , Węgier, Hiszpanii, Włoch, Danii i Norwegii. Ich wizyta nie mogła potwierdzić ostatecznej wysokości strat. Dlatego też w dniu 14 września, cytowany już " Deutsche Rundschau" informował o odkryciu kolejnych masowych miejsc pochówku , których z oczywistych względów nie zdołano pokazać zaproszonym wcześniej dziennikarzom. "

Licznym dziennikarzom pokazano zwłoki ok.8 osób w tym czterech kobiet i młodego chłopaka które znaleziono w rejonie dzielnicy Glinki.
Dodatkowa sesja objęła zrozpaczonego niemieckiego księdza (katolickiego), który później uczestniczył w prezentacji. Jako że zdjęcia te stały się sztandarowym wizerunkiem "Krwawej Niedzieli" warto się im bliżej przyjrzeć.

Fotka numer jeden. Młoda dziewczyna z przerzuconymi nogami na kobiecie leżącej twarzą do ziemi, z prawej strony widać obuwie innego zabitego. Reszta ofiar rozrzucona w bliskiej odległości. Jeżeli przyjrzycie się lewej nodze tej kobiety, zauważycie na piasku odciśnięty ślad piszczeli. Zwłoki zostały tam położone, a reszta śladów zatarta.

Fotka numer dwa. Kobieta z przestrzeloną twarzą. Zdjęcie dostępne na http://www.nexusboard.net/sitemap/6365/ ... g-t296675/. Rzekomy przykład barbarzyństwa. Tak właśnie wygląda twarz człowieka po trafieniu pociskiem karabinowym.

Fotka numer trzy. Rozmodlony ksiądz (było już omawiane) pozujący do zdjęcia, za nim autobus kompanii propagandowej którym przywieziono zagranicznych dziennikarzy. Gość ze zdjęcia nie był tam przejazdem.

Fotka numer cztery. Szerszy plan, widzimy na nim zwłoki Volksdeutschów, wyłącznie kobiet. Ksiądz stoi w centrum. Już się nie modli. Strzałką zaznaczony amerykański korespondent wojenny.

Fotka numer pięć. Zdjęcie z tej samej sesji. Trafiło na okładkę która ma ilustrować polskie bestialstwa. Czy faktycznie możemy przyjąć że jest o zdjęcie transparentne ?

To że scena jest ustawiona pod zagraniczną prasę, jest oczywiste. Na zdjęciach które zwykle widnieją w sieci widzimy zwłoki 8 kobiet zabitych w rejonie dzielnicy Glinki. Nacisk położono na wywarcie odpowiedniego efektu.

[seth]

Zdjęcia prezentowane powyżej stały się najczęściej używaną ilustracją dotyczącą Krwawej Niedzieli, spotykaną w wielu publikacjach dotyczącej tematyki II wojny. Bez względu na język w jakim jest książka, to zdjęcie zwykle jest.

Fotografia jest czymś jeszcze, jest dowodem na bezwzględne wykorzystanie zwłok Volksdeutschów w przyszłej wojnie propagandowej.
Otóż zebrano w jednym miejscu osiem trupów kobiet, z których twarz jednej z ofiar jest całkowicie zmasakrowana aby zaprezentować je zagranicznym dziennikarzom.
Teoretycznie powinniśmy bez większego kłopotu zidentyfikować te 8 ofiar. Przecież istnieje lista zabitych, na której w wielu przypadkach podana jest lokalizacja znalezienia zwłok. Miejscówką która mogłaby dotyczyć tego konkretnego zdarzenia jest ulica Kujawska -las. Bo ewidentnie jest to teren na wylocie z Bydgoszczy.

Lista obejmuje 16 osób;

1. Mazur Antoni , lat 72 , Polak .
2. Boldin Albert , lat 59
3. Hecker Friedrich , lat 44
4. Wiese Friedrich , lat 65
5. Bahr Karl , lat 64
6. Kunde Oskar , lat 72
7. Ziegler Robert , lat 58 '
8. Beyer Gustav , lat 58
9. Beyer Kurt , lat 19
10.Karl Alfred , lat 34
11.Gollnik Wilhelm , lat 38
12.Koch Bruno , lat 27
13.Kipf Robert , lat 75
14.Kipf Elfriede , lat 44
15.Kipf Margarethe , lat 40
16.Neumann Freidrich, lat 57


Wśród zabitych mamy dwie kobiety Elfride i Margarethe Kipf. Siostry zamieszkałe na Grunwaldzkiej 76/5. Elfriede była krawcową teatralną, Margarethe nie miała zawodu. Obie kobiety były stanu wolnego i zginęły wraz z ojcem, Robertem.
Na zdjęciu nie ma żadnego mężczyzny. Jak na razie nie ustaliłem miejsca gdzie zginęłoby aż osiem kobiet jednocześnie. Uważam, że nie było takiej sytuacji w ogóle, po prostu przywieziono zwłoki z innej dzielnicy np. Szwederowa i ułożono wszystkich w jednym miejscu celem upozowania miejsca dla przewidywanych dziennikarzy.

[seth]

Powyżej przedstawiam konkretny przypadek. Zdjęcie wykonane we wrześniu 1939. Na nim zwłoki ośmiu kobiet.

Łącznie w dniach 3/4 września zginęło aż 41 kobiet. 24 ewangeliczki, 15 katoliczek i dwie bez określonego wyznania.
Zakładam że na zdjęciu które jest tematem niniejszego wątku, Niemcy zaprezentowali wyłącznie kobiety wyznania ewangelickiego. Jednak i wśród katoliczek trafiały się Niemki.
Czas zatem na listę;

1. Kruger Adelhaid. Lat 76. Zamieszkała ul.Chocimska 10. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
2. Frohlke Lydia. Lat 23. Zamieszkała Januszkowo. Panna. Zabita na Gdańskiej 7.
3. Sarnowska Ewa. Lat 57. Zamieszkała ul. Szczecińska 10. Zamężna. Zabita w miejscu zamieszkania.
4. Kwiatkowska Stanisława. Lat 37. Panna. Zamieszkała ul. Gdańska 31. Zabita w miejscu zamieszkania.
5. Piehl Auguste. Lat 78. Zamieszkała Dom Starców ul. Grudziądzka 43a. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
6. Kirstein Martha. Lat 40. Zamieszkała ul.Saperów 30. Zamężna. Zabita na ulicy Czerskiej.
7. Zawodna Anna. Lat 74. Zamieszkała Dom Starców ul. Grudziądzka 43a. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
8. Orszt Maria. Lat 4 miesiące. Zamieszkała ul Częstochowska 11. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
9. Ramlo Marie. Lat 45. Zamieszkała Kordeckiego 30. Panna. Zabita przy IV śluzie.
10. Berg Gertrud. Lat 45. Zamieszkała ul. Grunwaldzka 76/6. Panna. Zabita w lesie Bartodzieje Małe.
11. Riegel Charlotte. Lat 34. Zamieszkała ul. Grunwaldzka 78/6. Panna. Zabita w lesie Bartodzieje Małe.
12. Basche Helene. Lat 58. Zamieszkała ul. Grunwaldzka 78/1. Zamężna. Zabita na Bartodziejach Wielkich.
13. Mau Elisabeth. Lat 59. Zamieszkała u. Grunwaldzka 78/1. Panna. Zabita na Bartodziejach Wielkich.
14. Boldin Marta. Lat 63. Zamieszkała ul. Ujejskiego 63/3. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
15. Zemisch Marie. Lat 36. Zamieszkała ul. Ujejskiego 63. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
16. Brychcy Elżbieta. Lat 19. Zamieszkała ul. Zduny 1. Panna. Zabita ul. Okopowa 2
17. Fuchs Olga. Lat 43. Zamieszkała ul. Nowodworska 25/1. Zamężna. Zabita ul. Podgórna 14/16
18. Zuhlke Elise. Lat 31. Zamieszkała ul. Dąbrowa 9. Panna. Zabita ul. Podgórna 14/16
19. Sauerland Erna. Lat 36. Zamieszkała ul. Flisacka 22/1- Inowrocławska 31. Panna. Zabita ul. Brzozowa.
20. Zaffke Meta. Lat 32. Zamieszkała ul. Inowrocławska 31. Panna. Zabita ul. Brzozowa.
21. Kipf Eflriede. Lat 44. Zamieszkała ul. Grunwaldzka 76/5. Panna. Zabita w lesie przy ulicy Kujawskiej.
22. Kipf Margarethe. Lat 40. Zamieszkała ul. Grunwaldzka 76/5. Panna. Zabita w lesie przy ulicy Kujawskiej.
23. Miske Margarete. Lat 67. Zamieszkała ul. Gdańska 67/7. Panna. Zabita na odwachu przy ulicy Focha.
24. Miske Helene. Lat 64. Zamieszkała ul. Gdańska 67/7. Panna. Zabita na odwachu przy ulicy Focha.
25. Hauser Ottilia. Lat 38. Zamieszkała ul. Gdańska 130/1. Panna. Zabita w Prądocinie.
26. Brasel Sofie. Lat 54. Zamieszkała ul. Cicha 7/3. Panna. Zabita przy barakach na Bielawach.
27. Bull Helene. Lat 33. Zamieszkała ul. Chołoniewskiego 1/8. Panna. Zabita w miejscu zamieszkania.
28. Bocksnick Kathe. Lat 38. Zamieszkała ul. Libelta 14/4. Panna. Zmarła od poniesionych ran Szpital Miejski.
29. Rydlewski Mathilde. Lat 56. Zamieszkała ul. Nowodworska 1. Panna. Zabita w Prądocinie.
30. Kuhfeldt Martha. Lat 55. Zamieszkała ul. Ujejskiego 18. Panna. Zabita na ul. Ujejskiego.
31. Schulke Hulda. Lat 47. Zamieszkała Salno. Zamężna. Zabita na Czyżkówku.
32. Ziegenhagen Ida. Lat 67. Zamieszkała ul. Dąbrowa 12/5. Zamężna. Zabita na Bartodziejach Małych.
33. Leocha Janina. Lat 23. Zamieszkała ul. ?. Panna. Zabita ul. Ugory 43.
34. Jagodzińska Magdalena. Lat 87. Zamieszkała ul. Konopna 55/2. Wdowa. Zabita w miejscu zamieszkania.
35. Dropiewska Ewa. Lat 38. Zamieszkała ul. Nowodworska 22.6. ?. Zabita w miejscu zamieszkania.
36. Adrian Helena. Lat ?. Zamieszkała ul. Grunwaldzka 1. Zabita ....?
37. Janicka Helena. Lat 12. Zamieszkała ul. Bernardyńska 1. Panna. Zabita ....?
38. Swakowska Stanisława. Lat 58. Zamieszkała Nowa Wieś. Zamężna. Przyczyna zgonu; nieszczęśliwy wypadek.
39. .........


Brakuje na liście 3 kobiet. Być może coś przeoczyłem.

[Drzewol]

Kolejne zdjęcie z sieci. Podpisano "Bromberg, Westpreußen, ermordete Volksdeutsche in Bromberg". Rozkopana ziemia to obecny skwer ppor. Leszka Białego, dalej pierzeja ul. Staszica, od lewej nieistniejący budynek kina Polonia i kamienica, która stoi do dziś.

Inne zdjęcia, chyba powszechnie znane, pod adresem http://www.archiv-akh.de/fotos?utf-8=%E ... &q=&cid=64

[seth]

Wygląda na pozostałości po okopach przeciwlotniczych.



Od dłuższego czasu zastanawia mnie jak wyglądała sytuacja w pobliskim Fordonie. Egzekucja prezydenta miasta p. Wawrzyniaka oraz Benona Kaszewskiego, Albina Piotrowskiego, Waldemara Podgórskiego, Herberta Raszkowskiego, Stefana Zalesiaka, Polikarpa Ziółkowskiego oraz ks. Henryka Szumana w dniu 2 października 1939 roku może mieć związek z wydarzeniami które nie do końca są jasne.
Wiadomo, że 2 września 1939 prezydent miasta powołał do życia Samoobronę Obywatelską. Składała się ona z trzech oddziałów dowodzonych przez Edwarda Grelewicza, Bronisława Mroczyńskiego i Franciszka Demskiego.
Do licznych zadań o charakterze porządkowym, Samoobrona Obywatelska miała zwalczać niemiecką dywersję. Jaki był efekt tych działań, niewiele wiadomo. Jest relacja którą znajdziemy w książce 'Bydgoszcz 3 i 4 września" którą jeszcze przytoczę.

Na razie prezentuję zdjęcie z Fordonu. Widzimy na nim ostrzelany dom w którym mieściła się Restauracja Franciszka Płotka.

Informacja na http://fordon-historyczna-kopalnia.blog ... waniu.html gdzie min. zamieszczono te zdjęcie sugeruje że uszkodzenia powstały w wyniku nalotu na Fordon.

[seth]

Meldunek do Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu;

Wydział Śledczy w Bydgoszczy podaje, że w Brdyujściu k. Fordonu odbywało się zebranie 25 członków LOPP o godzinie 19.30, w tym czasie wtargnęli marynarze marynarki wojennej flotylli rzecznej i strzelali z broni krótkiej na postrach oraz Sobczaka Antoniego zatłukli na śmierć. Sprawę przekazano żandarmerii

Chodzi tu o polskich marynarzy z Oddziału Wydzielonego "Wisła" który bazował w Brdyujściu. Jako że była to jednostka wyodrębniona z Flotylli Pińskiej postawa załóg nie znających w ogóle terenów na jakich przyszło im służyć, była przesadnie wrażliwa. Wszędzie węszyli V kolumnę, co zaowocowało powyższym zdarzeniem.

[zecer]

O tym zdarzeniu chyba pisał także Dyskant. Jak nie zapomnę to zajrzę wieczorem do książki.

[seth]

O tym zdarzeniu chyba pisał także Dyskant. Jak nie zapomnę to zajrzę wieczorem do książki.

Będę wdzięczny. Jak rozumiem chodzi o publikację Oddział wydzielony "Wisła" : zarys działań bojowych OW "Wisła" Flotylli Rzecznej we wrześniu 1939 r., czy może o Flotylle rzeczne w planach i działaniach wojennych II Rzeczypospolitej ??? Tak czy inaczej cytuj, jak coś jest na rzeczy.

[007]

Z portalu aukcyjnego ebay.