Ekspozytura nr 3 OII SGWP

[krzysztof drozdowski]

W naszych rozważaniach na temat bydgoskiego garnizonu jak do tej pory pomijaliśmy Ekspozyturę wywiadowczą tzw trójkę. Została założona w Bydgoszczy w 1930 roku na wzór Ekspozytury nr 4 z Katowic. Długi czas sądzono, że bydgoską ekspozyturę po prostu przeniesiono z Poznania. To się okazało nie prawdą. Tylko kilka osób przeszło z Poznania do Bydgoszczy. Pierwszą siedzibą Eks. było mieszkanie w budynku przy ul. Cieszkowskiego 2 -narożny budynek z Gdańską. Szybko się okazało to nie wystarczające. Przeniesiono się do willi przy ulicy Gdańskiej 121. Umowę z miastem na wynajem budynku podpisano do 1937 r. Od 1936 mjr. Żychoń prowadził rozmowy z Prezydentem Miasta Bydgoszczy Leonem Barciszewskim na temat budowy przez miasto nowego gmachu dla potrzeb Eks. Miasto przystało na ten pomysł, pod warunkiem, że czynsz będzie adekwatny do kosztów ponoszonych przez miasto. Wychodziło to łącznie ok. 13.000 zł miesięcznie. Perturbacje były bardzo duże. Bank Gospodarstwa Krajowego nie chciał udzielić kredytu na budowę. W związku z tym, że pierwotny kosztorys budowy oscylował wokół kwoty 130.000 zł a ostatecznie zakończyło się na 275.000 zł wojsko zrezygnowało z pewnych instalacji jak np. kraty we wszystkich oknach. Ostatecznie budowa zakończyła się w październiku 1937 r. kiedy to pracownicy Eks. nr 3 wprowadzili się do budynku.
To tak tytułem wstępu. Przy okazji chciałbym zapytać czy drodzy użytkownicy dysponujecie może zdjęciami budynku ekspozytury przed jej obecną przebudową.

[krzysztof drozdowski]

Po uzyskaniu zgody zamieszczę tu plany budynku.

[Adler 1]

A pod jakim adresem wybudowano tę willę?

[krzysztof drozdowski]

Poniatowskiego 5

[zecer]

Konstrukcyjnie bardzo fajny budynek. A że projektowany pod konkretny cel (biura i mieszkania) ma fajne rozwiązania typu archiwum na parterze dostępne przez kancelarię umieszczoną na piętrze.
Zdjęcia przed przebudową może znajdziesz w WOKiS. Jest tam pracownia dokumentacji zabytków, a parę lat temu byłem na wykładzie o budownictwie międzywojennym i coś tam o tym budynku wspominali. Na pewno w AP jakieś materiały znajdziesz.

[zecer]

A pod jakim adresem wybudowano tę willę?

Ciężko nazwać to willą - o ile się nie mylę to budynek po lewej:

[Adler 1]

No, to chyba tylko działka jest historyczna...

[krzysztof drozdowski]

Popełniłem art. na temat budowy tego budynku jak i spraw czynszowych związanych z wynajmowaniem go przez wojsko. Ukaże się w Studiach nad wywiadem i kontrwywiadem, wydawanych przez IPN red. W. Skóra T. IV. Nie wiadomo jednak kiedy to dokładnie będzie. Obecnie kończą prace nad tomem trzecim. W AP znajduje się 5 teczek nt tego budynku. Ostatnio ukazała się również publikacja Agnieszki Wysockiej o architekturze bydgoskiej w latach międzywojennych, jednakże o budynku jest zaledwie kilka zdań. W moim art. będą również plany, np plan schronu przeciwgazowego znajdującego się w piwnicy budynku.

[zecer]

No, to chyba tylko działka jest historyczna...

Chyba faktycznie jesteś nowy w mieście. zecerowi nie wierzyć
Niestety ciekawe budynki tracą swą wyjątkowość pod styropianem i plastikiem okien.

Ostatnio ukazała się również publikacja Agnieszki Wysockiej o architekturze bydgoskiej w latach międzywojennych, jednakże o budynku jest zaledwie kilka zdań.

To ta sama Pani od wykładu. Czyli książka się ukazała? Muszę poszukać.

[szesnasty]

Prelekcja prof. Wojciecha Skóry pt. „Jan Żychoń i ekspozytura polskiego wywiadu wojskowego w Bydgoszczy (1930-1939)”

15 maja 2018 r., godz. 17.30
Sala Sesyjna Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy, ul. Jagiellońska 3
Wstęp wolny

- https://gdansk.ipn.gov.pl/pl2/aktualnos ... ojsko.html
- https://www.facebook.com/grot.bydgoszcz ... =3&theater

[krzysztof drozdowski]

Byłem. Niestety widowni nie wiele. Szkoda. Wykład ciekawy. A i o siedzibie co nie co.