Tramwaje w Bydgoszczy

[Hrab]

Około 1988 roku, jadąc autobusem Jagiellońską od Pałacu Młodzieży, widziałem wypadek tramwaju znajdującego się dokładnie w tej pozycji jak ten na zdjęciu na środku ronda. Tramwaj N-ka jechał od Bernardyńskiej i położył się w tym miejscu na boku i jechał dalej przewrócony ślizgiem w tumanach pyłu. Przewidziałem, że tak się stanie i nawet powiedziałem na głos, że tramwaj się przewróci zanim się to stało. Nie był to jednak żaden szczególny dar przewidywania przeszłości, lecz fakt, że widziałem jadący tramwaj już zanim wjechał na rondo i oceniłem jaki będzie skutek jego ogromnej prędkości. Wyglądało to strasznie. To jeszcze były jeszcze takie dziwne czasy, że na drugi dzień nie napisali nawet o tym w gazetach.

[bunkier]

Czy to zdjęcie jest z tego zdarzenia ? Chociaż tutaj raczej doszło do zderzenia.

[Hrab]

To nie jest ta sytuacja. Te wozy są na skręcie Bernardyńska - PKS. Tamten tramwaj wywrócił się dokładnie w pozycji, jak ten ze zdjęcia Stanisława i nie uderzył w inny tylko poleciał ślizgiem z centrum ronda na asfalt w stronę komitetu PZPR. To było pod wieczór, ale było jasno, chyba latem. Wracałem PKS-em z przyszłą żoną z Osielska. Nasz autobus musiał objechać rondo i skręcić w stronę dworca PKS. Możliwe, że nas wysadzili wcześniej lub objechaliśmy ten tramwaj skrajem ronda. Nie pamiętam. Nigdy nie widziałem zdjęć z tego zdarzenia. Pewnie zrobiono jakieś do prasy, ale ich nie wydrukowano. Wtedy jeszcze unikano informowania o takich wypadkach, bo rzekomo podważały one opinię o władzy i sprawności wszelkich jej akcesoriów, jakim była też komunikacja. Napisaliby, gdyby były ofiary śmiertelne, a na pewno gdyby było ich kilka. Może ktoś ma prywatną fotkę.

[monter1951]

Czwórka nie trafiła w rozjazd. Kiedy skończyło się przekładanie rozjazdu ręcznie, fascynowało mnie to jak te tramwaje trafiają na odpowiednie tory. Jak widać nie zawsze trafiały.

[Hrab]

Jeśli chodzi o nietrafianie czwórki w rozjazd w tym miejscu, to częściej zdarzało się kilka metrów dalej wypadanie jej na łuku i jazda po bruku w stronę hotelu „Pod Orłem”. Pamiętam takie przypadki, bo to był mój przystanek. gdy jeździłem do szkoły średniej.

Poniżej zdjęcie pana Bernarda Szulca z: http://wspominajbydgoszcz.blogspot.com/ ... flada.html pokazuje skrzyżowanie Kamiennej z Gdańską. Na Kamiennej była wtedy linia kolejowa w kierunku Torunia. Zatem spory ruch kolejowy. Inne zdjęcie tego miejsca download/file.php?id=10975 wstawił Bunkier w wątku o bocznicy do gazowni: viewtopic.php?f=96&t=6328

Napisałem wcześniej w tym wątku:
Słyszałem ostatnio, że tramwaj ulicą Gdańską do Zawiszy w okresie, gdy już wybudowano linię tramwajową za Artyleryjską, ale jeszcze czynne były tory kolejowe w linii Kamiennej dojeżdżał do torów kolejowych, po czym wszyscy wysiadali razem z motorniczym i szli przez przejazd kolejowy do wagonu czekającego za torami. Motorniczy zakładał zabraną z tamtego wagonu wajchę i jechali dalej. Czasem przejazd był zamknięty i wszyscy musieli czekać aż przejedzie pociąg.

Może to była sytuacja czasowa i powstała krzyżówka?
Podobna sytuacja musiała być na Chodkiewicza w związku z bocznicą do gazowni i rzeźni. Tam sytuacja była prostsza, bo jeden tor kolejowy i nieduży ruch, więc na pewno była krzyżówka torów.

[BYDZIAK 1958]

^^^ Uważam, że przy przedłużaniu linii tramwajowej na Gdańskiej, za Artyleryjską , od razu zrobiono skrzyżowanie torów tramwajowych z kolejowymi. Inaczej być nie mogło, bo bez tego skrzyżowania, na tamtym osobnym torowisku tramwaj musiał by 'zostawać na noc'. To było by bez sensu, choć taka sytuacja mogła wydarzyć się gdy np był tam jakiś remont torów.
Jeszcze w latach osiemdziesiątych, ( i pewnie jeszcze dłużej? ), tory tramwajowe krzyżowały się tam z pojedynczym torem kolejowym.

[GrapHite]

Ja pamiętam jeszcze tory kolejowe i jeździł tramwaj normalnie...

[Hrab]

Na tym zdjęciu widać, że tory idą normalnie - jest krzyżówka. Musiała jednak być jakaś sytuacja czasowa, że była przesiadka, bo słyszałem to od osoby, która dokładnie mi procedurę przechodzenia załogi i pasażerów opisywała, a osoba ta jeździła tędy codziennie. Może to miało związek z likwidacją linii kolejowej. Albo tylko początkowy okres istnienia linii tramwajowej na odcinku wzdłuż jednostki, do Zawiszy.

O! Znalazłem: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tramwaje_w_Bydgoszczy
1955 Otwarcie wybudowanej w czynie społecznym linii z mijankami w ciągu ul. Gdańskiej od ul. Chodkiewicza do nowego osiedla – Leśnego. Linia ta przechodziła przez tory kolejowe na Artyleryjskiej, skąd na Leśne kursował wahadłowo jeden wóz. Reszta kończyła bieg przed przejazdem kolejowym.

[monter1951]

To nie była sytuacja przejściowa. Przesiadka była jeszcze w 1960 roku. Może najbardziej chodziło o przewód trakcji elektrycznej, a ściślej o wysokość zawieszenia trakcji nad bardzo uczęszczanym szlakiem kolejowym.

[wichura]

Tramwaj wyjeżdżał rano z zajezdni, przejeżdżał przez tory kolejowe i pozostawał na cały dzień za nimi kursując na trasie Artyleryjska - Zawisza. Pozostałe tramwaje kończyły przed przejazdem i następowała opisana wyżej przesiadka. Tramwaj zaś kursował do wieczora i na koniec dnia "wracał" na drugą stronę przejazdu. Natężenie ruchu kolejowego pomiędzy Bydgoszczą Główną a Wschód było ogromne. Jeździły pociągi w kierunku Nowej Wsi Wielkiej (3 pary), w kierunku Bydgoszczy Fordon (Unisław, Chełmża, Kowalewo, Golub i Brodnica) oraz Solca (Toruń, Włocławek, Kutno, Łódź Kaliska oraz ruch dalekobieżny do Warszawy, Łodzi i Olsztyna). Zatrzymywanie tramwajów na czas przejazdu pociągów po dwutorowym szlaku rozsypałoby całą częstotliwość "4". A musimy pamiętać, że wówczas tramwaje jeździły znacznie częściej niż obecnie. I liczba pasażerów tez była nieporównywalna.
Co do samego przejazdu to jeszcze pod koniec lat 90-tych po wydłużeniu torów tramwajowych do LPKiW pociągi do Makrum sporadycznie przejeżdżały przez Gdańską. Nie był to jednak typowy przejazd kolejowy z pierwszeństwem pociągu, a sterowany przez pracownika. Ruch uliczny był wówczas zatrzymywany przez porządkowego. Zaś po przejechaniu pociągu ruch wznawiano. Trwało to może ze 2 minuty i nieczęsto te pociągi na tę bocznicę już zaglądały.

[monter1951]

Napisałem o wysokości przewodu trakcyjnego który zawieszony był niewiele ponad 5 metrów a ciężkim parowozom które tam jeździły niewiele brakowało do 5 metrów, stąd moje wątpliwości.

Przesiadka wyglądała mniej więcej tak: skład dojeżdżał do toru, ludzie wysiadali i wtedy wóz motorowy na mijance przejeżdżał na drugą stronę wagonu i był gotowy do jazdy powrotnej (na zdjęciu tej mijanki nie widać, albo już jej nie było). Przy składzie zostawał konduktor. Motorniczy z drugim konduktorem i pasażerami przechodzili przez tory, albo czekali aż pociąg przejedzie. Za torami obsługa otwierała wóz motorowy (drzwi były zamykane na klucz) i jechali na Leśne.
A wajcha to była dźwigienka od wyłącznika - jazda do przodu - zero - jazda do tyłu, była zdejmowana i nie była taka duża. W każdym przypadku kiedy motorniczy chciał opuścić swoje stanowisko musiał ustawić wyłącznik na "zero" zdjąć dźwignię,i zakręcić hamulec.

Z hamulcami bywało różnie tak jak w tym przypadku.

"Dziennik Wieczorny" z 29 lutego 1980

[bunkier]

Ta górka była dość długo. Zniknęła po modernizacji torowiska i budowie drugiej jezdni.

[Stanislaw]

Tramwaj nad Kanałem Bydgoskim

[DawnoTemu]

[bunkier]

Zajezdnia przy ul. Toruńskiej i pętla na "babskiej" wsi
Kadry z filmu "Jeden dzień w PRL". Ni z gruchy ni z pietruchy w 03:40 pojawiają się ujęcia z Bydgoszczy.

Film: http://www.youtube.com/watch?v=OudUu_zmieY

[BYDZIAK 1958]

Właśnie obejrzałem ten film. W napisach końcowych, wśród podawanych źródeł pokazanego materiału, jest wymieniona TV Gdańsk. A oni co jakiś czas przyjeżdżali do nas, coś tam nakręcać. W ich 'Kronice ziem północnych', można było zobaczyć relacje z naszego miasta. Szykując materiał do tego filmu, przypasowały im obrazki naszej zajezdni i BW. W 5.30 filmu wygląd ulicy przypomina naszą Chodkiewicza, w kierunku dawnego kina Gwardia. http://goo.gl/maps/j5htT
Jednak w tym przypadku typ tramwaju za bardzo mi nie pasuje do naszego.

[bunkier]

W 31:44 na ulicy pojawia się przegubowiec(widok z góry). Na pierwszy rzut oka wydaje się że to na ul. Dworcowej przy Jedynaku. Ale nawierzchnia ulicy nie pasuje. Taki tramwaj przegubowy był zbudowany w Bydgoszczy, o ile dobrze pamiętam to z dwóch rozbitych wozów.

[Maciej Kulesza]

Ile słupów DYWIDAG w zajezdni tramwajowej!

[bunkier]

Te słupy(ze zdjęcia) są przy pętli na "babskiej" wsi.

[BYDZIAK 1958]

W 31:44 na ulicy pojawia się przegubowiec(widok z góry). Na pierwszy rzut oka wydaje się że to na ul. Dworcowej przy Jedynaku. Ale nawierzchnia ulicy nie pasuje. Taki tramwaj przegubowy był zbudowany w Bydgoszczy, o ile dobrze pamiętam to z dwóch rozbitych wozów.

^^^ Tym, co od razu przesądzało na 'naszą' niekorzyść, to dobrze widoczne szersze tory.
Nasz przegubowiec był pierwszym w kraju, ale na wąskich torach. Wyjechał bodaj na tory 22 lipca 1963 roku. W Warszawie też takie zrobili. Mieli ich chyba 11. A ich najstarszy wyjechał na tory w listopadzie rok 1962 i może to on jest na filmie.

Na zdjęciu poniżej, jeden z tych jedenastu.


Pytałem o to kiedyś na ssc. Te informacje są fragmentami odpowiedzi.
http://www.skyscrapercity.com/showthrea ... 2&page=311
Od 6207